اهداف شبکه BBC فارسی
بی بی سی از حدود 70 سال پیش پا در عرصه پخش اخبار به زبان فارسی گذاشت و از سال 1387 شبکه تلوزیونی خود را به زبان فارسی را افتتاح کرد . یکی از شعار های این شبکه این است که ما شبکه بی طرف هستیم و اخبار را بی طرفانه ارائه می کنیم . در اینجا باید بگویم . در دنیا هیچ شبکه و یا رسانه ای بی طرف نیست . شاید رسانه ها برخی از اخبار و گزارش ها را بی طرفانه منعکس کنند . اما هدف از تشکیل رسانه با هزینه های سنگینش این است تا مسائلی خاص را که فلسفه تشکیل اون رسانه است را پر رنگ تر و جانب دارانه پخش کنند . برای مثال به روزنامه ها که خود یک رسانه مکتوب است نگاه می کنیم در ایران ما چندین رونامه داریم از محلی گرفته تا روزنامه هایی که وابسته به ارگان و یا نهاد خاصی هستند . همه این روزنامه ها شاید برخی اخبار و گزارش ها را بی طرفانه منعکس کنند اما ماهیت ایجاد این روزنامه به گذارش ها و اخبار نهاد و . . . خود بر می گردد مانند روزنامه همشهری متعلق به شهرداری ، روزنامه ایران متعلق به دولت روزنامه خراسان متعلق به استان خراسان و . . . . که علاوه بر انعکاس برخی از اخبار روز دنیا و ایران بخشی از فعالیتشان هدفمند و جانب دارانه بر طبق اهداف مشخص است . پس بی بی سی فارسی که متعلق به کشور انگلیس و دربار سلطنتی است از این قاعده مستثنی نیست .و در پخش اخبار مربوط به کشور انگلیس و یا دربار سلطنتی جانب دارانه می باشد . پس وقتی که می گویند ما بی طرف هستیم دروغ می گویند . چرا که نه تنها ماجرا به اینجا ختم نمی شود بلکه اگر شما به مدت یک ماه هر روز خبر های این رسانه را پی گیری کنید متوجه خواهید شد . در انعکاس اخبار ایران طیفی از خبر های بد و نا امید کننده و در کل منفی پخش می کنند . و از پوشش خبر های خوب و دلگرم کننده بطور کلی تفره رفته و یا اگر مجبور به پخش آن شوند آن را یا کوچک و ناچیز شمرده و یا در واقعیت آن شک و شبهه ایجاد می کنند . برای مثال . وقتی در ایران دلار بالا می رود خبر آن را با آب و تاب پخش کرده و گزارش ها و تحلیل های زیادی پیرامون آن منعکس می کنند ولی زمانی که دلار پایین می آید هیچ خبری منعکس نمی شود . نوسانات قیمت مرغ در چند روز گذشته نمونه ای دیگر از این واقعیت است .یا اخبار تحریم را با هیجان و در صدر اخبارشان منعکس می کنند و اگر بر اثر تحریم ها مشکلی در کشور ایران ایجاد می شود آن را چنان بزرگ جلوه می دهند که انگار کشور به پایان خط رسیده و در حال فروپاشی است . ولی وقتی با وجود تحریم ها کارخانه ای افتتاح می شود و یا پالایشگاه و یا فازی از پارس جنوبی به بهره برداری می رسد کوچکترین خبری را پخش نمی کنند . یا از تحویل 300 هزار واحد مسکونی در سال 90 هیچ خبری انعکاس نمی دهند ولی وقتی کمی قیمت مسکن مهر گران می شود و یا در کارخانه ای مشکل کوچکی ایجاد می شود خبرش در صدر اخبار می آید . و گزارش های تحلیلی پیرامون آن با هیجان زیاد بر روی آنتن می رود .
جالب اینجاست کارشناسان و مهمانانی را به برنامه های تحلیلی خود دعوت می کنند که خط و مشی این شبکه را داشته باشد و اگر شخصی از این خط پا فراتر بگذارد دیگر به برنامه های این شبکه دعوت نمی شود . حتی برنامه نوبت شما از این قاعده مستثنی نیست . شما بعد از تماشای چند قسمت از این برنامه خواهید فهمید که نظرات ارائه شده در این برنامه مهندسی شده و ارتباط تلفنی و یا پیامکی و . . . گلچین شده و هدف دار می باشد . باید نتیجه گرفت که یکی از اهداف شبکه بی بی سی فارسی جنگ روانی و کاهش روحیه مردم ایران و سیاه نمایی اوضاع داخلی است . شاید برخی در این مورد با من موافق نباشد اما باید بگویم . درست است که ما در ایران مشکلاتی داریم و وضع اقتصاد دچار مشکل است و گاه در نقطه ای از ایران مشکلاتی بروز می کنند ولی باید لیوان آب را از دو جهت دید هم از نیمه پر و هم از نیمه خالی و باید خاطر نشان کرد که اقتصاد غرب هم چنان در ساحل امنی نیست و در جامعه غرب هم مشکلاتی وجود دارد . مسئله اینجاست که با وجود تحریم ها و سخت گیری ها ی غرب بر علیه ایران باز در ایران زندگی ادامه دارد و جامعه چندان اثری از این تحریم ها به خود نگرفته است . و اگر در جایی از بابت تحریم مشکلی ایجاد شده در عوض در جایی دیگر به دلیل همین تحریم ما به دستاورد علمی رسیده ایم که در نبود تحریم به آن نمی رسیدیم .شاید بی بی سی فارسی برنامه های مستند و برنامه های سرگرم کننده ای داشته باشد . به هر حال اگر قصد تماشای این برنامه ها را دارید باید هوشیار بوده در کنار استفاده از برنامه های سرگرم کننده اش آگاه به اهداف سیاسی نهفته در دل این برنامه ها باشید .
دقیقا در زمانی که هیاهوی شبکه های سیاسی ماهواره ای محدود به شبکه های کُند و خسته ای مانند صدای آمریکا، کانال وان، پارس و … می شد ناگهان شبکه تازه نفس بی بی سی فارسی در دیماه سال ۸۷ از راه رسید. سه سال پیش از آغاز به کار این شبکه بود که وزیر وقت خزانه داری یا دارایی انگلستان پرده از راه اندازی این شبکه برداشت. گوردون براون (که در آن زمان وزیر دارایی بود و سپس به مدت سه سال در سمت نخست وزیری انگلیسی هم فعالیت کرد) در پاییز سال ۲۰۰۶ میلادی اعلام کرد که بودجه ای معادل ۱۵ میلیون لیره استرلینگ، نزدیک به ۲۲ میلیون دلار در سال، برای راه اندازی بخش فارسی تلویزیون بی بی سی اختصاص داده است.
در پی گذشت نزدیک به سه سال از ارایه طرح تاسیس تلویزیون فارسی زبان بی بی سی و پس از ماه ها آموزش و آزمون برای جذب نیرو از رسانه های ایرانی سرانجام ساعت پنج بعدازظهر روز چهارشنبه، ۲۵ دی ماه، این تلویزیون کار خود را آغاز کرد. این شبکه تلاش کرده بود هرآنچه که دیگر شبکه های ماهواره ای سیاسی در خود نداشتند یک جا جمع کند. استفاده از مجریان و خبرنگاران خوش سیما، جوان و حرفه ای که برخی از آن ها نیز از داخل کشور به آن شبکه رفته بودند موجب شد تا مدیران این شبکه تمامی اهداف سیاسی خود را در ظاهری جذاب ادامه دهند. در این شبکه قرار نیست خط فکری سیاسی بنیانگذاران این شبکه به صورت مستقیم بیان شود و این بار سنگین به عهده مهمانان به ظاهر موجه برنامه های خبری و سایر برنامه های به ظاهر فرهنگی و مستند این شبکه است تا بی بی سی فارسی هیچ گونه جهت گیری مستقیم نداشته باشد. این شبکه تلاش کرده از نقاط ضعف شبکه هایی مانند VOA استفاده کرده و تا آنجا که ممکن است خود را به مردم ایران نزدیک نشان می دهد و از این طریق اثرگذاری این شبکه نیز بالاتر رفته است.
برنامه های چند ساعته برای مناسبت های مختلف، نمایش فیلم های مستندسازان داخل کشور، اشراف نسبی به موضوعات اجتماعی روز مردم(به خاطر استفاده از نیروهای جوان و به روز) و همچنین پاتک های زیرکانه این شبکه به رقیب دیرینه خود یعنی آمریکا در قالب خبرها و گزارش ها چهرهای جذابتر برای مخاطبان ارائه می کند. بی بی سی فارسی کوچکترین اتفاقات روز کشور را در کمترین لحظه پوشش می دهد و با توجه به اتفاقات روز، ساعت پخش و ویژه برنامه های خود را تغییر می دهد تا مخاطبان بیشتری را به سمت خود جذب کند.
بی بی سی فارسی اما دارای جهت گیری عیان سیاسی است که گاه به خاطر سنت مرسوم شبکه جهانی بی بی سی به نتایج غیرمنتظره ای ختم می شود. مثل وقتی که یک مقام اخوان المسلمین مصر در حمایت از رهبر انقلاب ایران با صراحت و قاطعیت صحبت کرد و یا وقتیکه مهاجرانی در پاسخ به لاطائلات نتانیاهو آنچنان آتشین و انقلابی موضع گرفت که مجری بی بی سی هول شد !